ဆရာမဆန်းဆန်း
 ရန်ကုန်တိုင်းလွှတ်‌တော်ကိုယ်စားပြုကော်မတီ
အမျိုးသမီးလွှတ်တော်ကိုယ်စားလှယ်များကွန်ရက်
 

အမျိုးသမီးအသံ အမျိုးသမီးအသံ စာစဉ်အမှတ် (၁) မှ ကောက်နုတ်ဖော်ပြသည်။


“အမျိုးသမီးအခွင့်အရေးကို မြှင့်တင်ခြင်းဟာ အမျိုသမီးတွေရဲ့ လုံခြုံစိတ်ချရမှု၊ ရပ်တည်နိုင်မှု၊ ရှင်သန်နိုင်မှုတင်မဟုတ်ပဲနဲ့ လူမျိုးတစ်မျိုး၊ နိုင်ငံတစ်နိုင်ငံရဲ့ အနာဂတ်အထိပါ အကျိုးသက်ရောက်မှု ရှိလာမယ်လို့ ယုံကြည်ပါတယ်”
 

၁။ လက်ရှိနွေဦးတော်လှန်ရေးအပါအဝင် မြန်မာ့နိုင်ငံရေးဖြစ်စဉ်နဲ့ ပတ်သက်ပြီး ဆရာမအမြင်ကို ပြောပြပေးပါရှင့်။

လက်ရှိနွေဦးတော်လှန်‌ရေးနဲ့ပတ်သက်ပြီးတော့ ပြောမယ်ဆိုရင် ကျွန်မတို့ အခုနိုင်ငံရဲ့ ဖြစ်​ပေါ်​နေတဲ့ အခြေအနေကို နွေဦးတော်လှန်ရေး (Spring Revolution) လို့ ခေါ်ကြတယ်။ ဒါပေမယ့် ကျွန်မရဲ့ အမြင်ကတော့ ကျွန်မတို့ နိုင်ငံမှာ နိုင်ငံရေးလှုပ်ရှားမှု၊ စနစ်ပြောင်းတဲ့ လှုပ်ရှားမှုတွေကတော့ အမျိုးမျိုး ဖြစ်လာခဲ့ကြတယ်။ ၁၉၈၈ အရေးအခင်းနောက်ပိုင်း လှုပ်ရှားမှုတွေ ဆက်တိုက်ကို ဖြစ်လာတာ။ 

အဲ့ဒါတွေကို တော်လှန်ရေးလို့ နာမည်မတပ်ခဲ့ဘူး။  ဒီ ၂၀၂၀ လူထုလှုပ်ရှားမှုကို ​အခြားနိုင်ငံအချို့က နိုင်ငံ​ရေးလှုပ်ရှားတဲ့ နာမည်ကို နမူနာယူပြီး နွေဦးတော်လှန်ရေးလို့ နာမည်တပ်လိုက်တယ်။ ဒီနိုင်ငံရဲ့နွေဦးတော်လှန်ရေး ထူးခြားချက်ကတော့ နိုင်ငံရေးရော စစ်ရေးရော တွဲပါ​နေတာပါပဲ ဖြစ်ပါတယ်။
 

၂။ နိုင်ငံတစ်ခုတည်ဆောက်ရာမှာ ဘယ်အရာတွေကို စံတန်ဖိုးတွေ၊ အခြေခံမူတွေအနေနဲ့ ထားရှိ တည်ဆောက်သင့်ပါသလဲ။

ဒီမိုကရေစီစံတန်ဖိုးတွေ အပါအဝင် နိုင်ငံတစ်ခုပေါ် မူတည်ပြီးတော့   သူ့ရဲ့ နိုင်ငံအလိုက် စံတန်ဖိုးတွေ ရှိရမယ်လို့ မြင်ပါတယ်။ နိုင်ငံတစ်ခုဟာ ဒီမိုကရေစီကို အခြေတည်ပြီး တည်ဆောက်မယ်ဆိုရင် အဆင်ပြေ နိုင်တယ်လို့ ကျွန်မ အယူအဆရှိခဲ့တယ်။ ဒါပေမယ့် အခုနွေဦးတော်လှန်ရေးဖြစ်ပြီးတဲ့ နောက်ပိုင်း နိုင်ငံ အတွက် ကြိုတင်ပြင်ဆင်မှုတွေ လုပ်ရတဲ့အခါ  နိုင်ငံတစ်ခုမှာ ကုလသမဂ္ဂ လူ့အခွင့်အရေးကြေညာစာတမ်း မှာပါတဲ့ လူသားအခြေခံမူတွေကို ကျွန်မတို့ မဖြစ်မနေ အခြေခံရမယ်လို့ ကျွန်မကတော့ ယူဆတယ်။ ဒါမှ သာလျှင် ကျွန်မတို့က မတူကွဲပြားတဲ့ လူတွေကြားထဲမှာ ဘုံသဘောတူညီချက်ကို ဘုံခံစားချက်၊ ဘုံခံယူချက်၊ ဘုံသာတူညီမျှမှု ရနိုင်မယ်လို့ ထင်ပါတယ်။
 

၃။ နိုင်ငံရေးမှာ အမြင်စုံလင်ကွဲပြားမှုက ဘယ်လောက်အထိ အရေးကြီးပါသလဲ။ လက်ရှိတော်လှန်ရေးနဲ့ နိုင်ငံတော် တည်ဆောက်ရေးမှာ အမျိုးသမီးတွေအနေနဲ့ ဘယ်လိုကဏ္ဍတွေမှာ မဖြစ်မနေပါဝင်ဖို့ လိုပါသလဲ။

ဖက်ဒရယ်ဒီမိုကရေစီလို့ ပြောလိုက်ရင် မတူကွဲပြားမှုကို အခြေခံထားတာ ဖြစ်ပါတယ်။ အမြင်စုံလင်ကွဲပြားမှု က မပါမဖြစ်လောက်အောင်ကို  အရေးပါတယ်။ လက်ရှိ ​တော်လှန်​ရေးနဲ့ ​တော်လှန်ရေးအလွန် ကာလ​တွေမှာ အမျိုးသမီး​တွေဟာ မိမိတာဝန်ယူနိုင်ရင် ယူနိုင်သ​လောက် အခန်းကဏ္ဍစုံမှာ မဖြစ်မ​နေ ပါဝင်ဖို့ လိုအပ်တယ်၊ ကမ္ဘာနဲ့ အမြဲတမ်း ယှဉ်ထိုးကြည့်လိုက်ရင် ကြာလေလေ ကျွန်မတို့ အမျိုးသမီးတွေရဲ့ အခန်းကဏ္ဍ ပိုပြီးတော့ အရေးပါလာတယ်ဆိုတာ မြင်တွေ့ရပါတယ်။ နိုင်ငံ​ရေးဆိုတာ ကျား ၊ မ​ မ​​ရွေး လူအားလုံးနဲ့ဆိုင်ပါတယ်၊ လူအားလုံးအတွက်အ​ရေးကြီးတယ်၊ ဒါ့​ကြောင့် အမျိုးသမီး​တွေဟာလဲ နိုင်ငံ​ရေးမှာ  ထဲထဲဝင်ဝင်ပါဝင်ဖို့ မဖြစ်မ​နေ အ​ရေးကြီးတယ်လို့ ​ပြောချင်ပါတယ်၊
 

၄။လက်ရှိနွေဦးတော်လှန်ရေးကာလမှာ အမျိုးသမီးတွေအနေနဲ့ နိုင်ငံရေးဆိုင်ရာ ပါဝင်ဆုံးဖြတ်ပိုင်ခွင့် ဘယ်လောက်အထိ ရရှိနေပြီလဲ။

ကျွန်မ အမြင်ပြောရရင်တော့   ထင်သာမြင်သာတော့ မရှိသေးဘူး။    ကျွန်မတို့ နိုင်ငံမှာ အမျိုးသမီးအခွင့် အရေးရှုထောင့်က ကြည့်ရင်  အခွင့်အရေးရှိနေတယ်လို့  ယူဆရပါတယ်။ တခြားနိုင်ငံတွေနဲ့ယှဉ်ရင် အမျိုးသမီး အခွင့်အရေးအပေါ် ဖိနှိပ်ချုပ်ချယ်ထားတာ မရှိဘူးလို့ မြင်ရပေမယ့် တကယ်တမ်း ထဲထဲဝင်ဝင် လုပ်ကြည့်တဲ့အခါမှာ အခွင့်အရေးအပြည့်အဝ မရနေဘူး။

တကယ်တမ်း လုပ်ကြည့်ရင် အခက်အခဲတွေ အများကြီးရှိတယ်။ အခု နွေဦးတော်လှန်ရေးကာလမှာလည်း ကျွန်မတို့ မြင်နေရတယ်။ အပြင်က ကြည့်ရင် နိုင်ငံရေးမှာ အမျိုးသမီးတွေ ပါလို့ရတယ်မြင်ရတယ်။ နာမည်အရတော့ ဟုတ်တယ်။ တကယ်တမ်းကျတော့ အခက်အခဲတွေ အများကြီး ရှိနေသေးတယ်။ ဥပမာပေးဖို့ ကျွန်မ​တော့ လောလောဆယ် သိပ်တောင် မတွေ့ဘူး။ ဘာလို့ဆို ကျွန်မတို့ ကိုယ်တိုင်ပါနေရတဲ့အခါမှာ တော်တော်လေးကို ရုန်းကန်နေရပါတယ်။
 

၅။ အမျိုးသမီးတွေရဲ့ နိုင်ငံရေးမှာ ပါဝင်နိုင်မှုနဲ့ ဆုံးဖြတ်ပိုင်ခွင့်ကို ဘယ်အရာတွေက အဟန့်အတား ဖြစ်စေပါသလဲ။

တော်လှန်ရေးမတိုင်ခင်ကာလတုန်းက ကျွန်မတို့နိုင်ငံမှာ အမျိုးသမီးအခွင့်အရေးက တကယ်တမ်း လုပ်ကြည့် ရင် မရှိဘူး။ ကျွန်မတို့မှာ နဂိုရှိပြီးသား အမျိုးသမီးတွေရဲ့ ရရှိရမယ့် လုပ်ပိုင်ခွင့်တွေတောင်မှ ယဉ်ကျေးမှုအရ ကန့်သတ်တာ၊ လူမှုရေးအရ၊ စီးပွားရေးအရ ကန့်သတ်ထားတာ ရှိပါတယ်။ နိုင်ငံ​ရေးဆို ပို​တောင် အဟန့်အတား များ​နေ​သေးတယ်၊ ဒါက အရင်ကာလ အ​ခြေအ​နေပါ။

အခုလို တော်လှန်ရေးကာလမှာ ပိုတောင်မှ အခက်အခဲက များလာ​နေတယ်။ အထူးသဖြင့် စစ်ပွဲဖြစ်ပြီဆို အရင်ဆုံး ထိခိုက်နစ်နာတာ အမျိုးသမီးတွေ၊ ကလေးတွေဖြစ်ပါတယ်။ တဖက်မှာ ပြန်ကြည့်ရင် ဒီစစ်ပွဲကို ဖန်တီးတာလည်း အမျိုးသမီးတွေ မဟုတ်ဘူး။ အမျိုးသမီးတွေ ဦးဆောင်ပြီးဖြစ်တဲ့ စစ်ပွဲဆိုတာလည်း မရှိသေးဘူး။

ပြဿနာအများစုက အမျိုးသားတွေကပဲ ဆုံးဖြတ်ပိုင်ခွင့်ရှိတယ်ဆိုတဲ့ပုံစံနဲ့ ကျွန်မတို့က သူတို့ရဲ့ နောက်ကလိုက်ပြီး သူတို့ရဲ့ ပြဿနာကို နဖူးတွေ့ဒူးတွေ့ ခံစားရတာဆိုတော့ အမျိုးသမီး​တွေအတွက် အဲ့ဒီအရာ​တွေက နိုင်ငံ​ရေးမှာ ပါဝင်နိုင်ဖို့ ဆုံးဖြတ်နိုင်ဖို့ အခက်အခဲဖြစ်​စေတယ်။
 

၆။ နိုင်ငံတော်သစ် တည်ဆောက်ရေးမှာ အမျိုးသမီးတွေရဲ့ ဆုံးဖြတ်ပိုင်ခွင့်ကို  လျှစ်လျူရှုမှုတွေ ပပျောက်ဖို့၊  ပြည့်ပြည့်ဝဝနဲ့ ပိုမိုပါဝင်နိုင်ဖို့အတွက် ဘာတွေကို လုပ်ဆောင်သင့်ပါသလဲ။

လူ့အခွင့်အရေးကြေညာစာတမ်းမှာပါတဲ့ အချက်တွေကို နိုင်ငံသစ်အတွက် အ​ခြေခံမူ​တွေမှာ ပါနိုင်သလောက် ထည့်ရမယ်၊ တစ်ဖက်ကလည်း အထူးသဖြင့် အမျိုးသမီးအချင်းချင်း​တွေ ကြားထဲမှာ​ရော၊ အမျိုးသမီး‌ရော အမျိုးသားရော ကြားမှာပါ လူ့အခွင့်အ​ရေး ရပိုင်ခွင့်​တွေကို သိရှိနားလည်လာ​အောင် မျှ​ဝေရပါမယ်။

လက်ရှိအချိန်မှာ ကတည်းက   လူ့အခွင့်အရေးဆိုတာ ဘာလဲ။ သာတူညီမျှဆိုတာဘာလဲ။ ကျားမတန်းတူ ညီမျှမှုဆိုတာဘာလဲ စတဲ့ အခွင့်အ​ရေးနဲ့ တာဝန်ယူမှု၊ တာဝန်ခံမှု​တွေကို အခုကတည်းက ကြိုတင်ပြင်ဆင် ထားပြီး အသိပညာပေးမှု ပြုလုပ်ထားရမှာ ဖြစ်ပါတယ်။ တချိန်ချိန်မှာ ဖက်ဒရယ်ပဲဖြစ်ဖြစ်၊ ဒီမိုကရေစီပဲ ဖြစ်ဖြစ် တစ်ခုခုကိုတည်​ဆောက်တဲ့အချိန်မှာ ဒီအချက်တွေကို သိပြီးပြီဆိုရင် ကျွန်မတို့အတွက် အမျိုးသမီး အခွင့်အရေးဆိုတာ သီးခြားလိုက်လုပ်နေစရာ မလိုတော့ဘူး။ ကျွန်မတို့က ကျွဲကူးရေပါ တခါတည်းပါ ပြီးသားဖြစ်နေတဲ့ အနေအထားလို့ ကျွန်မက ယူဆပါတယ်။

နိုင်ငံရေးအရ၊ စီးပွားရေးအရ၊ လူမှုအရေးအရ အပြောင်းအလဲဖြစ်ပြီဆို အရင်ဆုံးထိခိုက်ခံစားရတာ အမျိုးသမီးတွေ ဖြစ်ပါတယ်။ အဲ့ဒါကို ဘယ်လို ကြိုတင်ကာကွယ်မလဲ။ အမျိုးသမီးတွေ အခန်းကဏ္ဍကို ဘယ် လို တိုးမြှင့်မလဲ။ အမျိုးသမီး တစ်ယောက်ချင်းစီ သော်လည်းကောင်း၊ အစုအဖွဲ့လိုက်ချင်းသော်လည်းကောင်း၊ သူတို့ရဲ့ ကိုယ်ပိုင်အရည်အချင်းကို တိုးတက်​အောင် ဘယ်လို​ဆောင်ရွက်​ပေးနိုင်မလဲ၊ အစိုးရက​ရော၊ အစိုးရ မဟုတ်တဲ့  အဖွဲ့အစည်း​တွေက​​ရော ကူညီပြီး အစီအစဉ်တွေ ဆွဲရမယ်။ မဖြစ်မနေ ဆွဲရမယ်။

ဦးစားပေးအနေနဲ့ အမျိုးသမီးတွေရဲ့ ပညာရေးပေါ့။ အမျိုးသမီးတစ်ယောက်ဟာဆိုရင် အနည်းဆုံး အလယ်တန်းပညာအဆင့် မဖြစ်မနေတတ်အောင် စီမံချက်ချပြီး အရင်ဆုံးဆောင်ရွက်ဖို့ လိုကိုလိုတယ်။ အဲ့လိုမျိုး ပညာရေး အဆင့်တစ်ခု ရောက်မှသာလျှင် သူတို့ရဲအတွေးအခေါ်အယူအဆ၊ သူတို့ရဲ့နိုင်ငံရေး၊ စီးပွားရေး၊ လူမှု​ရေး ပါဝင်တဲ့ အခန်းကဏ္ဍကို တိုးမြှင့်ပေးနိုင်မယ်။

အဲ့လိုမှ မဟုတ်ဘူးဆိုရင်၊  သူတို့မှာ ရှိသင့်ရှိထိုက်တဲ့ ပညာအရည်အချင်း မရှိရင် ဘယ်လောက်ပဲ သူတို့ကို အကူအညီ‌ပေးသည်ဖြစ်စေ ခဏတဖြုတ်ပဲရမယ်။ ရေရှည် သူတို့ဘာသာသူတို့ ရှာဖွေရပ်တည်နိုင်ဖို့ ကူညီနိုင်မယ့် အခြေအနေမရှိဘူး။ ဒါ့​ကြောင့် သူတို့ရဲ့ပညာရေးကို မဖြစ်မနေ ပံ့ပိုးပေးဖို့ လိုအပ်မယ်လို့ ယူဆပါတယ်။
 

၇။ အမျိုးသမီးတွေ နိုင်ငံရေးမှာ တင်းပြည့်ကျပ်ပြည့် ပါဝင်လုပ်ဆောင်လို့ ရမယ်ဆိုရင် အနာဂတ် နိုင်ငံရေးမှာ ဘယ်လိုမျိုး အပြောင်းအလဲတွေကို မြင်တွေ့ကြရမလဲ။ ဘယ်လိုမျိုး အကျိုးများစေမလဲ။

အမျိုးသမီးတွေသာ အနာဂတ်နိုင်ငံရေးမှာ တကယ့်ကို ယောကျာ်းတွေနဲ့ ရင်‌‌ဘောင်တန်းနိုင်မယ်၊ ဦးဆောင်မှု ရနိုင်မယ်ဆိုရင်  စစ်ပွဲတွေတောင် ဖြစ်လာမှာမဟုတ်တော့ဘူး။ အဲ့လောက်ကို လွန်လွန်ကျူးကျူး ပြောချင် ပါတယ်။ ဘာလို့လဲဆိုတော့ အမျိုးသမီးဆိုတာက မိခင်စိတ်ရှိတယ်။ အရာရာကို စဉ်းစားပုံက ဘယ်သောအခါမှ အမျိုးသားတွေနဲ့မတူဘူး။ အဲ့တော့ အမျိုးသမီး​တွေက အထိအခိုက်အပျက်အစီးနဲ့  အကျိုးကျေးဇူး နှိုင်းယှဥ်ကြည့်​လေ့ရှိတယ်။

တဖက်မှာလည်း အမျိုးသမီးဆိုတာ တွေဝေတယ်။ သူတို့လို ရဲရဲဝင့်ဝင့် မရှိဘူးလို့ ယူဆမယ်။ တဖက်ကလည်း ဒါဟာ  အန္တရာယ်ကင်းနိုင်တဲ့ အနေအထားတစ်ခုကို ​​​​ရွေးချယ်တယ်လို့ ယူဆတယ်။ အမျိုးသမီး​တွေက အမျိုးသား​တွေနဲ့ယှဥ်ပြီး တကယ်ဦးဆောင်တဲ့ အခန်းကဏ္ဍမှာ မှာပါရမယ် ဆိုရင် ဒီထက်ပိုပြီး လုံခြုံစိတ်ချတဲ့ လူမှုအသိုင်းအဝိုင်းပတ်ဝန်းကျင်တစ်ခု ရကိုရမယ်လို့ ယုံကြည်ပါတယ်။
 

၈။ ဖြည့်စွက်ချက်။

ခေတ်အဆက်ဆက် အမျိုးသမီးတွေက သူတို့နည်း သူတို့ဟန်နဲ့ သူတို့အခွင့်အ​ရေး​တွေကို ရဖို့ ကြိုးစားခဲ့ ကြတယ်။ အခု လက်ရှိမှာလည်း ကျွန်မတို့ ကြိုးစားနေတယ်။ ကြိုးစားမှုက လက်ရှိ ကျွန်မတို့အတွက် အခွင့်အရေးရရုံတင် မကဘူး။ နောင်လာမယ့် မျိုးဆက်၊ အမျိုးသမီးငယ်လေးတွေ၊ သားစဉ်မြေးဆက်အတွက် ကျွန်မတို့က လမ်းခင်းပေးတဲ့ ကြိုးစားမှုတွေ ဖြစ်ပါတယ်။

​ဒါ့​ကြောင့် အမျိုးသမီးအချင်းချင်း လက်တွဲ ချိတ်ဆက်ပြီးတော့ ဒီအလုပ်ကို မဖြစ်မနေ ဆောင်ရွက်ပေးကြပါလို့ တိုက်တွန်းချင်ပါတယ်။ ဒါက အမျိုးသမီး တွေရဲ့ လုံခြုံစိတ်ချရမှု၊ ရပ်တည်နိုင်မှုမှု၊ ရှင်သန်နိုင်မှုတင်မဟုတ်ပဲနဲ့ လူမျိုးတစ်မျိုးမှ နိုင်ငံတနိုင်ငံရဲ့ အနာဂတ် အထိပါ ကျွန်မတို့ရဲ့ ကြိုးစားမှုက အကျိုးသက်ရောက်မှု ရှိလာမယ်လို့ ယုံကြည်ပါတယ်။


"အမျိုးသမီးအသံ အမျိုးသမီးအားမာန်" စာစဉ် (၁) ကို အောက်ပါ Link မှာ Download ဆွဲပြီး ဖတ်ရှုနိုင်ပြီရှင် ။ 
https://www.mediafire.com/file/8cr940llcjvkbcj/ခေတ်သမိုင်းကို+ပုံဖော်နေသော+အမျိုးသမီးများ+final.pdf/file



#politicsforwomenmyanmar
#whatishappeninginmyamar
#Advocacy
#politics
#media