အမျိုးသမီးနှင့် စစ်ပွဲများ

ရေးသားသူ- ပဒုမ္မာမေ
 
အမျိုးသမီးအသံ အမျိုးသမီးအသံ စာစဉ်အမှတ် (၂) မှ ကောက်နုတ်ဖော်ပြသည်။


မြန်မာနိုင်ငံဟာ လွတ်လပ်ရေးကြိုးပမ်းစဉ်ကာလမှစပြီး လက်ရှိ အချိန်အထိ စစ်အတွင်းမှာသာ လုံးလုံးလျားလျား ကျရောက်ခဲ့ရပြီး တိုးတက်ဖွံ့ဖြိုးရေးနဲ့ သာယာအေးချမ်းရေးကို တည်ဆောက်နိုင်ဖို့ အိပ်မက်မမက်နိုင်ဘဲ အိုးကွာအိမ်ကွာနှင့် သားကွဲမယားကွဲ၊ မောင်တလမ်း မယ်တစ်လမ်း ထွက်ပြေးပြီး တိုင်းကျော်ပြည်ကျော် ထွက်ပြေးရင်းနှင့်သာ မျိုးဆက် (၃) ဆက်ကျော် (၄) ဆက်အထိ ရောက်ရှိလာပြီ ဖြစ်ပါတယ်။ စစ်ဆိုတာဟာ တိုင်းပြည်ရဲ့ပြည်သူ့အသက်အိုးအိမ်ကို ပျက်စီးစေရုံသာမက နိုင်ငံရေးယဉ်ကျေးမှုကို အလွန်ယိုယွင်းစေပါတယ်။

မြန်မာပြည်ဟာ လူမျိုးအချင်းချင်းကြား သင့်တင့်မျှတအောင် မနေနိုင်ကြတာကြောင့်၊ လူမျိုးကြီးစိတ်နဲ့ အင်အားကြီးသော လူမျိုးက အားနည်သောလူမျိုးများကို ဖိနှိပ်မှုကြောင့် ပြည်တွင်းစစ် တောက်လောင်ခဲ့ကြရသလို၊ လူမျိုးတူသူများအချင်းချင်းကြားလည်း ဝါဒမတူမျှ၊ ဂိုဏ်းဂဏစွဲမှု၊ အချင်းချင်း ခေါင်းပုံဖြတ်မှုများကြောင့် ပြည်တွင်းစစ်ကြီး ဖြစ်ကြရသည်။ ထို့ပြင် စစ်တပ်ကလည်း နိုင်ငံရေး၊ စီးပွားရေး၊ လူမှုရေးအာဏာကို မက်မောမှုကြောင့် အရပ်သားအုပ်ချုပ်ရေးယန္တရားကို အဖန်တလဲလဲ အာဏာသိမ်းမှုကြီးဟာ တိုင်းပြည်ကို ဆင်းရဲတွင်းပိုနက်လာအောင် တွန်းချနေခဲ့သည်။

ထိုစစ်ကြီးများအတွင်းတွင် ကူရာကယ်ရာမဲ့အဖြစ်ရဆုံးဟာ အမျိုးသမီးနှင့် ကလေးတွေ ဖြစ်ပါတယ်။ စစ်ပွဲကြီးတစ်ခုမှာ မေ့လျော့ခံရဆုံးဟာ အမျိုးသမီးတွေ၊ မိခင်တွေ ဖြစ်ပါတယ်။  နိုင်ငံရေးသိပ္ပံပညာရှင် အယ်လ်စတိန်း ဆိုခဲ့တဲ့အတိုင်း လူ့ဘောင်အဖွဲ့အစည်းဟာ အမျိုးသားတွေရဲ့ ကလေးသူငယ်ဆိုင်ရာ ပြောဆိုခွင့်များနဲ့ အမျိုးသမီးတွေရဲ့ စစ်ရေးဆိုင်ရာ ပြောဆိုခွင့်များကို ပိတ်ပင် ထားလေ့ရှိပါတယ်။ဒါပေမယ့် စစ်ပွဲဆိုတာ လူ့ဘောင်အဖွဲ့အစည်းတခုလုံးရဲ့ လုံခြုံရေးကို တိုက်ရိုက် ထိခိုက်စေတဲ့ အရာဖြစ်တာကြောင့် အမျိုးသမီးများနဲ့ စစ်ပွဲများဟာ တိုက်ရိုက်ဖြစ်စေ၊ သွယ်ဝိုက်ဖြစ်စေ ဆက်စပ်နေပါတယ်။

“စစ်ပွဲဆိုတာ လူ့ဘောင်အဖွဲ့အစည်းတခုလုံးရဲ့ လုံခြုံရေးကို တိုက်ရိုက်ထိခိုက်စေတဲ့ အရာဖြစ်တာကြောင့် အမျိုးသမီးများနဲ့ စစ်ပွဲများဟာ တိုက်ရိုက်ဖြစ်စေ၊ သွယ်ဝိုက်ဖြစ်စေ ဆက်စပ်နေပါတယ်”

ကမ္ဘာ့သမိုင်းတလျှောက်လုံးမှာ ဖြစ်ပွားခဲ့တဲ့၊ နိုင်ငံများအကြားက ပဋ္ဋိပက္ခစစ်ပွဲတွေနဲ့ ပြည်တွင်းစစ်တွေရဲ့၊ သားကောင်များဖြစ်ခဲ့ရတဲ့ အမျိုးသမီးတွေ အများကြီးရှိပါတယ်။ ပဋ္ဋိပက္ခနဲ့ စစ်ပွဲများ ဖြစ်ပွားတဲ့အခါတိုင်းမှာ အမျိုးသမီးတွေဟာ မိမိတို့ မိသားစုဝင်တွေရဲ့ စီးပွားရေး၊ လူမှုရေး၊ ပညာရေး၊ ကျန်းမာရေးစတဲ့ တာဝန်တွေ၊ ဒဏ်ရာရသူတွေကို စောင့်ရှောက်ကူညီဖေးမရေး တာဝန်တွေနဲ့ တိုင်းပြည်ရဲ့စီးပွားရေး တည်ငြိမ်မှုဆိုင်ရာ ကြီးမားလေးလံတဲ့ တာဝန်တွေကို ပါဝင်ထမ်းဆောင်ကြရပါတယ်။

ဒီလိုကြီးလေးတဲ့ တာဝန်တွေကို တဘက်ကထမ်းဆောင်ရင်း ကိုယ်ရောစိတ်ပါ ပင်ပန်းကြရသလို၊ စစ်ထွက်နေကြတဲ့ အိမ်ထောင်ဖက်တွေ၊ ဖခင်တွေနဲ့ ရင်သွေးတွေအတွက် စိုးရိမ်ပူပန် သောကရောက်ကြရပြန်ပါတယ်။ ဒါတွေက စစ်မက်ဖြစ်ပွားရာ ဇုံမှာမဟုတ်ပဲ နောက်တန်းမှာ ကျန်ခဲ့ရတဲ့ အမျိုးသမီးတွေရဲ့ ဘဝအခြေအနေပါ။ စစ်မက်ဇုံမှာ ရောက်ရှိနေရတဲ့ အမျိုးသမီးတွေရဲ့ ဘဝများကတော့ ပိုပြီးဆိုးဝါးလှပါတယ်။

မိဘမောင်ဘွား သေကြေပျက်စီးမှုတွေ၊ ရင်သွေးငယ်ပျောက်ဆုံးမှုတွေ၊ အိုးအိမ်စည်းစိမ် ပျက်စီးဆုံးရှုံးတွေစတဲ့ စစ်ပွဲရဲ့ အနိဌာရုံတွေကို ကြုံတွေ့ကြရရုံသာမက၊ အဓမ္မပြုကျင့်ခံရမှုတွေနဲ့ လိင်ကျေးကျွန်အဖြစ် သွတ်သွင်းခံရမှုတွေစတဲ့ လောကငရဲကိုပါ ရင်ဆိုင်ကြုံတွေ့ကြရပါတယ်။

ဂရိစစ်ပွဲ ဒဏ္ဍာရီတွေမှာ ပါခဲ့တဲ့ ဆာဘိုင်းအမျိုးသမီးများ အဓမ္မပြုကျင့်ခံရခြင်းက အစပြုလို့၊ ၁၉၉၀ နှစ်များအတွင်းမှာ ဖြစ်ပွားခဲ့တဲ့ ဘော်လကန်ဒေသဆိုင်ရာ ပဋ္ဋိပက္ခတွေမှာ အမျိုးသမီးများ အဓမ္မပြုကျင့် သတ်ဖြတ်ခံရခြင်း ဖြစ်စဉ်တွေအထိ သမိုင်းဖြစ်ရပ်တွေဟာ စစ်ရဲ့သားကောင် အမျိုးသမီးများဘဝကို မီးမောင်းထိုးပြနေခဲ့ပါတယ်။ ရန်သူ့ဘက်တော်သားလို့ သတ်မှတ်ခံရတဲ့ အမျိုးသမီးတွေကို အဓမ္မပြုကျင့် မတရားစော်ကားမှုတွေဟာ စစ်ပွဲတွေရဲ့ လက်နက်တွေသဖွယ် အသုံးပြုခြင်းခံခဲ့ရပါတယ်။

ဒီလိုအဓမ္မပြုကျင့်မှု၊ အနိုင်ကျင့်စော်ကားမှုတွေနဲ့ ညှဉ်းပမ်းနှိပ်စက်မှု တွေဟာ အမျိုးသမီးများအပေါ် ရာဇဝတ်မှုကျူးလွန်ခြင်းပဲ ဖြစ်ပါတယ်။ ဒီလိုရာဇဝတ်မှုတွေကို တိုင်းပြည်တပြည်ရဲ့ တပ်မတော်ကနေ ကျူးလွန်တာဆိုရင် ဒါဟာ နိုင်ငံတော်ရာဇဝတ်မှုပဲ ဖြစ်ပါတယ်။

ဒါကြောင့်လည်း (၂၀၀၀) ခုနှစ်မှာ ချမှတ်ခဲ့တဲ့ ကုလသမဂ္ဂလုံခြုံရေးကောင်စီ Resolution 1325, အပိုဒ် (၁၀) မှာ “အမျိုးသမီးတွေအပေါ် အကြမ်းဖက်မှုတွေဖြစ်တဲ့ အဓမ္မပြုကျင့်မှု၊ လိင်ပိုင်းဆိုင်ရာ စော်ကားမှု၊ ရိုက်နှက်ညှဉ်းပမ်းမှု အပါအဝင် အကြမ်းဖက်မှု သဏ္ဍာန်မျိုးစုံရဲ့ အန္တရာယ်ကနေ ကင်းဝေးစေရေးအတွက်၊ လက်နက်ကိုင်စစ်ပွဲများမှာ ပါဝင်ပတ်သက်တဲ့ အဖွဲ့အစည်းများအားလုံးမှ အမျိုးသမီးတွေကို အထူးဂရုပြု စောင့်ရှောက်ရေး ပြုလုပ်ရန် တောင်းဆိုချက်များ” ကို ဖော်ပြထားခဲ့ ပါတယ်။

          လက်ရှိ စစ်အာဏာသိမ်းပြီးကာလမတိုင်ခင်နှင့် နှောင်းပိုင်းကာလမှာ မြန်မာပြည်အတွင်းမှာ စစ်ရေးဗျူဟာတစ်ရပ်အနေဖြင့် အမျိုးသမီးတွေကို မုဒိန်းကျင့်ခြင်းနှင့် လိင်ပိုင်းဆိုင်ရာ အကြမ်းဖက်မှု များကို ပြောင်ပြောင်တင်းတင်း ကျုးလွန်ခဲ့ပါတယ်။ ဒါ့ပြင် လိင်ကျွန်အဖြစ် ရောင်းစားခံရမှုတွေ ပိုမိုများပြားလာသလို၊ မတရားခိုင်းစေခံရမှုလည်း ရှိပါတယ်။ 

          လက်နက်ကိုင်တော်လှန်ရေးအားကောင်းလာသည်နှင့်အမျှ ဖိုဝါဒဟာ အတိုင်းအတာ တခုအထိ ပိုမိုအားကောင်းလာပြီး အမျိုးသမီးပါဝင်မှုနဲ့ ဆုံးဖြတ်ချက်ချပိုင်ခွင့်စတဲ့ အမျိုးသမီး အခွင့်အရေးတွေကို အလေးမထားမှုတွေ ပိုမိုများပြားလာပါတယ်။ စစ်ရေးတစ်ရပ် ဖော်ဆောင်ဖို့ အတွက် ဆုံးဖြတ်ချက်ချရာမှာ ပြည်သူ့လုံခြုံရေးဟာလည်း အရေးတကြီး ထည့်သွင်း စဉ်းစားရမဲ့ အချက်ဖြစ်ပါတယ်။ ပြည်သူ့လုံခြုံရေးမှာ အမျိုးသမီး လုံခြုံရေးကလည်း ပါဝင်ပါတယ်။

          ထို့ပြင် အမျိုးသမီးတွေရဲ့ လွတ်လပ်စွာရွေးချယ်ပိုင်ခွင့်အနေနဲ့ စစ်ရေးရာမှာလည်း အမျိုးသမီး တွေအနေနဲ့ စစ်ပွဲအတွင်း ပါဝင်တိုက်ခိုက်လိုပါက ဦးဆောင်ပါဝင်တိုက်ခိုက်ခွင့်ပေးဖို့ အရေးကြီး ပါတယ်။ အစဉ်အလာတွေအရ စစ်မက်ရေးရာတွေဟာ အမျိုးသားတွေရဲ့ အလုပ်သဖွယ် အများက ယူဆထားခဲ့ကြပေမယ့် အမျိုးသားတွေနဲ့ ရင်ဘောင်တန်းပြီး စစ်ပွဲကို ပါဝင်ရင်ဆိုင်ခဲ့ကြတဲ့ အမျိုးသမီးတွေလည်း ရှိခဲ့ပါတယ်။

၁၅ ရာစုနှစ်တုန်းက Joan of Arc ဆိုတဲ့ အမျိုးသမီးစစ်သူကြီးဟာ အင်္ဂလန်ကို သိမ်းပိုက်ချေမှုန်းဖို့အတွက် ပြင်သစ်စစ်သားတွေကို ဦးဆောင်ချီတက်ခဲ့ဖူးပါတယ်။ ယနေ့ခေတ်မှာဆိုရင်လည်း ၁၉၉၁ခုနှစ်၊ ပင်လယ်ကွေ့စစ်ပွဲကာလက စစ်မြေပြင်ကို သွားရောက် အမှုထမ်းခဲ့ကြတဲ့ အမျိုးသမီး ရဟတ်ယာဉ်ပိုက်လော့တွေ အများကြီး ရှိခဲ့ပါတယ်။

၂၀၀၃ခုနှစ်၊ အီရတ်စစ်ပွဲမှာဆိုရင် အမျိုးသမီးစစ်သည်တော်များဟာ မြေပြင်၊ ဝေဟင် စစ်ပွဲသဏ္ဍာန်မျိုးစုံမှာ ပါဝင်နေကြပါပြီ။ တိုက်ပွဲဝင်အမျိုးသမီးများရဲ့ အခန်းကဏ္ဍကို လက်နက်ကိုင် တော်လှန်ရေး လှုပ်ရှားမှုများမှာဆိုရင် ပိုမိုသိသာစွာ မြင်တွေ့နိုင်ပါတယ်။ ဗီယက်နမ်၊ ပီရူး၊ အီတလီ၊ ပါလက်စတိုင်း၊ သီရိလင်္ကာနိုင်ငံများက လက်နက်ကိုင်တော်လှန်ရေးများမှာ အမျိုးသမီး စစ်သည်တော်များစွာ တိုက်ပွဲဝင်ခဲ့ကြပါတယ်။

ဒါကြောင့်လည်း လစ်ဘရယ်အမျိုးသမီးဝါဒီများက အမျိုးသမီးတွေမှာ နိုင်ငံရေးဇာတ်ခုံမှာ သာမက စစ်ပွဲတွေမှာပါ အမျိုးသားတွေနဲ့ ရင်ဘောင်တန်းနိုင်တဲ့ အရည်အချင်းနဲ့ ပြတ်သားတဲ့ စိတ်ဓာတ်တွေ ရှိကြောင်း အဆိုပြုထားခဲ့ကြပါတယ်။ ဒီအဆိုကို အချို့သော ကမ္ဘာ့သမိုင်း ဖြစ်ရပ်များက သက်သေထူပေးခဲ့ပါတယ်။

၁၉၈၀ နှစ်များအတွင်းက ဗြိတိသျှ ဝန်ကြီးချုပ် မားဂရက်သက်ချာဟာ ဖော့ခ်လင်းကျွန်းစုများကို အာဂျင်တီးနားအစိုးရဆီက ပြန်လည် သိမ်းပိုက်နိုင်ဖို့ ဖော့ခ်လင်းစစ်ပွဲကို ဦးဆောင်ညွှန်ကြားခဲ့ပါတယ်။ အင်ဒရာဂန္ဒီဟာ ၁၉၇၁ ခုနှစ်မှာ စစ်မက်ကြားက အိန္ဒိယနိုင်ငံကို ဦးဆောင်အုပ်ချုပ်ခဲ့သလို၊ ၁၉၇၃ ခုနှစ်မှာလည်း ဂေါ်လ်ဒါမီးယာဟာ အစ္စရေးကို ဦးဆောင်အုပ်ချုပ်ခဲ့ပါတယ်။

နိုင်ငံရေးသိပ္ပံပညာရှင် ဟိုလင်ဒေးလ်ဆိုခဲ့ဖူးသလိုပဲ “အမျိုးသားတွေကို စစ်သားတွေ ဖြစ်အောင် လေ့ကျင့်ပျိုးထောင်ပြီး၊ အမျိုးသမီးတွေကို အကူသဘောသတ်မှတ်ချက်တွေ ဟာ တကယ်တော့ မှားယွင်းတဲ့ အယူအဆတွေသာ ဖြစ်ပါတယ်”။

လက်ရှိ နွေဦးတော်လှန်ရေးမှာလည်း စစ်ရေးမှာ ဦးဆောင်ပါဝင်တိုက်ခိုက်နေကြတဲ့ အမျိုးသမီးအဖွဲ့များလည်း ရှိပါတယ်။ ထို့ပြင် သပိတ်အင်အားစုနဲ့ နိုင်ငံရေးရာအင်အားစုများမှာလည်း ဦးဆောင်နေတဲ့အမျိုးသမီးတွေ အများကြီးရှိပါတယ်။ ရှေးအဆက်ဆက်ကလည်း အမျိုးသမီးတွေ အနေနဲ့ တောထဲတောင်ထဲမှာ၊ စစ်မြေပြင်တွေမှာ ပင်ပန်းဆင်းရဲမှုတွေကို ရဲရဲဝံ့ဝံ့အံတုနိုင်ခဲ့ကြတဲ့ သူတွေ အများကြီး ရှိပါတယ်။

အမျိုးသမီးတွေဟာ တိုင်းပြည်အတွက် လိုအပ်လာတဲ့အခါမှာ အမျိုးသားတွေနဲ့ ရင်ဘောင်တန်းပြီး တိုက်ပွဲဝင်နိုင်တယ်ဆိုတာ ထင်ရှားလှပါတယ်။ နိုင်ငံတခုရဲ့ စစ်ရေးကိစ္စတွေ၊ ကာကွယ်ရေးကိစ္စရပ်တွေ၊ တော်လှန်ရေးအဖွဲ့အစည်းတွေရဲ့ စစ်ရေးရာတွေမှာ အမျိုးသမီးများရဲ့ ပြောရေးဆိုပိုင်ခွင့် အခွင့်အလမ်းတွေလည်း ရရှိရမှာ ဖြစ်ပါတယ်။

စစ်မက်ရေးရာ ဖြစ်ပွားမှုတိုင်းမှာ အမျိုးသမီးတွေလည်း တိုက်ရိုက်ဖြစ်ဖြစ်၊ သွယ်ဝိုက်ဖြစ်ဖြစ် ပါဝင်ပတ်သက်ကြ ရတာမို့ အမျိုးသမီးများရဲ့ အသံကို နားမထောင်ပဲ အမျိုးသားများကပဲ ဆုံးဖြတ်လုပ်ကိုင်မယ်ဆိုရင် ဒါဟာအမျိုးသမီးများကို တဖက်သတ်အနိုင်ကျင့် စော်ကားရာကျပါတယ်။

ဒါကြောင့် အမျိုးသမီးတွေအနေနဲ့ စစ်ရဲ့ ဓားစာခံဘဝမရောက်ရှိစေဖို့ အရေးကြီးသလို၊ အမျိုးသားလုံခြုံရေးဆိုင်ရာ၊ နိုင်ငံတကာလုံခြုံရေးဆိုင်ရာ စစ်ရေးဆုံးဖြတ်ချက်များမှာ ပါဝင်နိုင်ဖို့ အရေးဟာလည်း နိုင်ငံတခုရဲ့ ကံကြမ္မာအတွက် အရေးကြီးပါတယ်။ ဒါကြောင့် စစ်ရေး၊ နိုင်ငံရေးမှာ အမျိုးသမီးတွေရဲ့ ပါဝင်မှု၊ ဆုံးဖြတ်ချက်ချမှုကို အရေးတကြီးအလေးထားဖို့ လိုကြောင်း ဆော်ဩလိုက် ရပါတယ်။

“စစ်မက်ရေးရာ ဖြစ်ပွားမှုတိုင်းမှာ အမျိုးသမီးတွေလည်း တိုက်ရိုက်ဖြစ်ဖြစ်၊ သွယ်ဝိုက်ဖြစ်ဖြစ် ပါဝင်ပတ်သက်ကြရတာမို့ အမျိုးသမီးများရဲ့ အသံကို နားမထောင်ပဲ အမျိုးသားများကပဲ ဆုံးဖြတ်လုပ်ကိုင်မယ်ဆိုရင် ဒါဟာအမျိုးသမီးများကို တဖက်သတ်အနိုင်ကျင့် စော်ကားရာ ကျပါတယ်”

​
"အမျိုးသမီးအသံ အမျိုးသမီးအားမာန်" စာစဉ် (၂) ကို အောက်ပါ Link မှာ Download ဆွဲပြီး ဖတ်ရှုနိုင်ပြီ ဖြစ်ပါတယ်။ 
https://drive.google.com/file/d/1i6Euc_oBjzLGxrneM4EXGO0GvhF-IRGT/view?usp=drive_link



#politicsforwomenmyanmar
#whatishappeninginmyamar
#Advocacy
#politics
#media