မနွေဦးကံကော်
CDM
(စေတနာ့ဝန်ထမ်း၊ တယ်လီကျန်းမာ)
၁။ စစ်အာဏာသိမ်းမှုအစောပိုင်းကာလက တော်လှန်ရေးမှာအမျိုးသမီးထုပါဝင်မှုအပေါ် ဘယ်လိုမြင်ပါသလဲ။
တော်လှန်ရေးအစောပိုင်းကာလတွေမှာ အမျိုးသမီးတွေပါဝင်မှုအင်မတန်အားကောင်းတာတွေ့ရတယ်။ အစော ပိုင်းမှာ သံပုံးတွေတီးကြတယ်ဆိုတဲ့အချိန်ကတည်းက အိမ်ရှေ့မှာသံပုံးတီးကြတယ်ဆိုရင် အမျိုးသမီးတွေ များတယ်။ အသက်ကြီးတဲ့ အဖွားကြီးတွေကနေ ကလေးတွေအထိ ပါလာကြတယ်။နောက်တခါ CDM လုပ်တဲ့ အချိန်၊ ဆန္ဒပြတဲ့အချိန်မှာလည်း အမျိုးသမီးတွေများတယ်။ ဆန္ဒပြမယ်ဆိုလည်း အမျိုးသမီးတွေများတယ်။ လက်နက်ကိုင်တော်လှန်ရေးမှာလည်း အဓိကပံ့ပိုးသူတွေအဖြစ်နဲ့ ပါဝင်ကြတယ်။
အဲ့ကာလမှာ စက်မှုဇုန်တွေကဆို အမျိုးသမီးအင်အား အင်မတန်ကောင်းတယ်။ သူတို့တွေက ဆန္ဒပြပွဲတွေမှာဆိုလည်း ရှေ့ဆုံးက အားတက်သရော ပါကြတယ်။ လှိုင်သာယာဖြိုခွင်းမှုဆိုလည်း အမျိုးသမီးတွေ တော်တော်များများပါတယ်။ နွေဦးတော်လှန်ရေးစပြီး အာဏာသိမ်းတယ်ဆိုကတည်းက ပထမဦးဆုံးဒေါသထွက်တဲ့လူထုကြီးကို ကြည့်မယ် ဆိုရင် အမျိုးသမီးကပိုများ တယ် အဲ့လိုမျိုးတောင်ခံစားမိပါတယ်။
၂။ လက်ရှိနွေဦးတော်လှန်ရေးမှာ အမျိုးသမီးတွေရဲ့ပါဝင်မှုအပေါ် ဘယ်လိုမှတ်ချက်ပေးချင်ပါသလဲ။ အပြောင်းအလဲ ဘာတွေရှိပါသလဲ။
လက်ရှိကာလမှာကို ကြည့်ရင့် CDM မှာ အမျိုးသမီးအင်အား အများကြီးကောင်းတယ်။ ကျောင်းဆရာမတွေ ဆိုရင် ပိုသိသာတယ်။ စစ်ရေးဘက်မှာလည်း လူငယ်အမျိုးသမီးတွေက တော်တော်ပါတယ်။ ပြောက်ကျား သပိတ်တွေ အထိ အမျိုးသမီးတွေ ဦးဆောင်တာကို တွေ့ရပါတယ်။ တော်လှန်ရေးမှာ သတ္တိကောင်းကြတယ်။ ကျွန်မတို့ ကိုယ်တိုင်လည်း ကိုယ်ဖြတ်သန်းခဲ့ရတဲ့ ဘဝမှာနိုင်ငံရေးထဲကို သတ္တိရှိရှိနဲ့ပါဝင်လာရလိမ့်မယ်လို့ မထင်ဘဲနဲ့ပါဝင်တယ်။ ပါဝင်ရင်းနဲ့ သတ္တိတွေက အလိုလိုရှိသွားတယ်။ အမျိုးသမီးအချင်းချင်းလည်း ပြန်ကြည့်တယ်။
ကိုယ်က PDF ထဲမှာ ပါနေတဲ့အမျိုးသမီးတွေ တပ်ဦးမှာပါနေတဲ့အမျိုးသမီးတွေကိုကြည့်ရင် သူတို့ကို ပြန်ပြီး moti ယူရတယ်။ သူတို့ကလည်း ပြောတယ်။ သက်ကြီးပိုင်းမှာရှိနေတဲ့ အမတို့လိုမျိုး လူတွေတောင်မှ ပါလာတယ်ဆိုတဲ့အပေါ်မှာ သူတို့က ပြန်ပြီးခွန်အားဖြစ်တယ်။ အပြန်အလှန်ခွန်အားယူကြတာပေါ့။ နောက်ပြီး တော့လည်း ရှေ့တန်းမှာ မျက်နှာသစ်အမျိုးသမီးတွေ တော်တော်လေးတွေ့လာရတယ်။ အရမ်းအားရစရာ ကောင်းပါတယ်။
၃။ ဒီတော်လှန်ရေးအရွေ့မှာပါဝင်နေတဲ့ အမျိုးသမီးတွေဟာ ဆုံးဖြတ်ချက်ချတဲ့နေရာတွေမှာ ဘယ်လောက်အထိ ရှိနေပြီလို မြင်ပါသလဲ။ ဆုံးဖြတ်ပိုင်ခွင့်နဲ့ပတ်သက်ပြီး ဘယ်လိုမျိုး ရရှိနေကြပြီလဲ။
အမျိုးသမီးတွေကဆုံးဖြတ်ပိုင်ခွင့်နဲ့ပတ်သက်ရင်တော့ အများကြီးမရသေးဘူး။ အခုလေ့လာကြည့်သလောက် NUCCထဲမှာလည်း အမျိုးသမီးအင်အား နည်းတယ်။ NUG အစိုးရအဖွဲ့ထဲမှာဆိုလည်းဝန်ကြီးနေရာမှာ အမျိုးသမီး (၃) ယောက် ရှိတယ်။ ဒုဝန်ကြီးနေရာမှာ အမျိုးသမီး (၃) ယောက်ရှိတယ်။ သို့သော် သူတို့ရဲ့ ကဏ္ဍတွေဖော်ပြမှုက အရမ်းအားနည်းသလိုပဲ။
မီဒီယာပိုင်းတွေကလည်း သူတို့သတင်းတွေနဲ့ပတ်သက်ပြီး အရမ်းဖော်ပြတာမရှိသလို သူတို့ကိုယ်တိုင်ကလည်း အများကြီးလူရှေ့ကိုတအားကိုထွက်မလာသလို ခံစားနေမိတယ်။ အင်တာဗျူးတွေ ဆိုရင်လည်း တကယ့်သတင်းဌာနကြီးတွေပဲ ဒေါ်ဇင်မာအောင်လောက်ကို ဗျူးတာ တွေ့တယ်။ ကျန်တဲ့အမျိုးသမီးဝန်ကြီးတွေက မှေးမှိန်နေတယ်လို ခံစားမိတယ်။ EROs တွေဘက်မှာဆိုလည်း ပိုသိသာတယ်။ ဆုံးဖြတ်ချက်ချတဲ့နေရာတွေမှာ အခုချိန်ထိ အမျိုးသမီးတွေပါဝင်လာတာကို မတွေ့လာဘူး။
AA လိုအဖွဲ့မျိုး အမျိုးသမီးမရှိဘူး။ KIA လိုအဖွဲ့မျိုးသူတို့ရဲ့ ပြောရေးဆိုခွင့်ရှိသူနေရာမှာ အမျိုးသမီးတွေ တယောက် မှ မရှိဘူး။ CNF လိုမျိုးအဖွဲ့မျိုးတွေ ဦးဆောင်တဲ့နေရာမှာ၊ ပြောရေးဆိုခွင့်နေရာမှာ အမျိုးသမီးတယောက်မှ မရှိဘူး။ KNU မှာမှ တယောက်တလေ တွေ့မိတာကိုတွေ့တယ်။ မွန်နဲ့ပတ်သက်ရင်လည်း အမျိုးသမီး တယောက်လောက်ဘဲ တွေ့မိတယ်။ နောက်ပြီးတော့ ကျွန်မတို့သိသလောက်ဆိုရင်လည်း PDF ထဲမှာ အမျိုးသမီးတွေအများကြီးပါတယ်။
ဒါပေမယ့် သူတို့တာဝန်ယူရတဲ့ အပိုင်းတွေကို မေးကြည့်တဲ့အခါ တချို့ တလေအနည်းငယ်သော လူတွေကသာ ရှေ့ကို ရောက်နေတယ်။ စနိုက်ဘာ တွေထဲမှာရှိတာမျိုးတွေ ကွန်မန်ဒိုထဲမှာဆိုလည်းသူတို့သင်တန်းတွေတတ်ခဲ့တယ်။ ဒါပေမယ့် တကယ့်တကယ် ကွန်မန်ဒိုအနေနဲ့ရွေးရင် အမျိုးသမီးတွေကိုမရွေးချယ်ဘူး အဲ့လိုတွေကြားရတယ်။ မြင်ရတယ်။
အများစုက ဆေးတပ်ထဲတွေမှာ နောက်ချက်ရေးပြုတ်ရေးတွေ အဲ့လိုနေရာတွေမှာ တာဝန်ယူနေရတဲ့အတွက်ကြောင့် မိန်းကလေးတွေ ကိုယ်တိုင်က အားမရတာတွေရှိနေတယ်။ သူတို့ခံစားချက်တွေ မြင်မိတယ်။ အဲ့တော့ နိုင်ငံရေးမှာ ပြောမယ်ဆို ပါဝင်မှုတော့မြင်နေရတယ်။ ဆုံးဖြတ်ပိုင်ခွင့်ရှိတဲ့နေရာတွေမှာတော့ တွေ့မလာဘူး။အဲ့ဒါတော့ စိတ်ထဲမှာ အားမရစရာတော့ ဖြစ်မိတယ်။
၄။ ဆရာမနဲ့ ထိစပ်နေတဲ့ပတ်ဝန်းကျင်အသိုင်းအဝိုင်းမှာ အမျိုးသမီးတွေရဲ့နိုင်ငံရေးမှာပါဝင်မှု အခန်းကဏ္ဍက ဘယ်လိုရှိပါသလဲ။
နိုင်ငံရေးလို့ပြောရင်တော့ ကိုယ့်ရဲ့အမြင်ပြောရရင် ဒီတော်လှန်ရေးမှာပါလာတဲ့သူတွေအားလုံးက နိုင်ငံရေး အကြောင်းကိုနားမလည်ပေမယ့် နိုင်ငံရေးမှာပါဝင်လာတာပဲလို့ ယူဆတယ်။ ဘာလို့လဲဆိုတော့ အာဏာရှင်ကို မတရားတာကိုတော်လှန်တယ်ဆိုကတည်းက နိုင်ငံရေးပဲ၊ နိုင်ငံရေးအကြောင်းနားလည်နေလို့မဟုတ်ပေမယ့် နိုင်ငံရေးမှာပါလာတယ်။ အခုထိ ကိုယ့်ပတ်ဝန်းကျင်မှာ အမျိုးသမီးတွေနိုင်ငံရေးမှာပါဝင်လာမှုက အားကောင်းတယ်။
မဲဆောက်ဘက်မှာဆိုရင် အမျိုးသမီးတွေတော်တော်များများက နိုင်ငံရေးနဲ့ပတ်သက်တဲ့သင်တန်းတွေကို တတ်ရကောင်းမှန်းသိလာတယ်။ တတ်လည်းတတ်ကြတယ်။ အရင်တုန်းက အိမ်ထဲမှာပဲဘယ်မှ မထွက်ရဲဘူးဆိုတဲ့ အမျိုးသမီးတွေတောင်မှ အွန်လိုင်းကနေတက်ကြည့်လိုက်တယ်။ ဒီဘက်မှာထူးထူးခြားခြား တွေ့လာတာက လူနည်းစုမွတ်စလင်သမီးတွေတောင် ဒီလိုနိုင်ငံရေးကို လေ့လာနေတာကို တွေ့ရတယ်။
ကိုယ့်ပတ်ဝန်းကျင်မှာတော့ အမျိုးသမီးတော်တော်များများက နိုင်ငံရေးဆိုတာကိုလေ့လာရကောင်းမှန်း သိလာကြပြီ။ အမျိုးသမီးတွေ အခုဆို အများကြီး တိုးတက်တဲ့အမြင်တွေရှိလာသလို ရေရှည်မှာ သူတို့က ပိုကြံခိုင်လာတာ မြင်ရတယ်။ ပတ်ဝန်းကျင်ကအမျိုးသမီးတွေအားလုံးကတော့ တတ်ကြွတဲ့သူ နိုင်ငံရေးကို မျက်ခြေမပြတ်သူတွေ ချည်းပဲ။
၅။ အမျိုးသမီးတွေကို နိုင်ငံရေးဆုံးဖြတ်ပိုင်ခွင့်နေရာတွေအထိ မရောက်စေတာ ဘယ်လိုအတားအဆီးတွေ ကြောင့်လို့ ထင်ပါသလဲ။
နံပါတ် (၁) ကတော့ ယုံကြည်မှုလို့ ထင်တယ်။ အမျိုးသမီးတွေက ဦးဆောင်တဲ့နေရာကိုလုပ်နိုင်ပါ့မလားဆိုတဲ့ ယုံကြည်မှုနည်းတာက အမျိုးသားတွေမှာလည်း ရှိတယ်။ ဓလေ့ထုံးစံတွေ ဆိုတာထားပေါ့။ ဟိုးအရင်ထဲလည်း ဘာသာရေးတို့ ဓလေ့ထုံးစံတို့က အကန့်အသတ်ရှိတယ်။ နင်တို့ကအတွေ့အကြုံမရှိဘူး။ အားနည်းတယ်။ အမျိုးသမီးတွေဦးဆောင်မှုက အောင်မြင်လိမ့်မယ်လို့ မယုံကြည်တာပေါ့။
တချို့အမျိုးသမီးတွေကိုယ်တိုင်ကိုက မယုံကြည်နေတာရှိပါတယ်။ သူလုပ်နိုင်စွမ်းရှိပါ့မလား။ အမျိုးသားတယောက်နဲ့ အမျိုးသမီးနှစ်ယောက် ယှဉ်တဲ့ အခါမှာ တသက်လုံးမှာက သူတို့မြင်ခဲ့တဲ့ဦးဆောင်မှုတွေက အမျိုးသားတွေ ဖြစ်တယ်။ ကမ္ဘာကြီးမှာလည်း အခုချိန်ထိတော့ အမျိုးသမီးတွေနေရာရမှု တော်တော်နည်းပါတယ်။ တကယ့်ဒီမိုကရေစီနိုင်ငံတွေမှာတောင် ဦးဆောင်မှုက အမျိုးသားတွေ ဖြစ်နေတယ်။
၆။ အမျိုးသမီးတွေအနေနဲ့ နိုင်ငံရေးဆုံးဖြတ်ပိုင်ခွင့်နေရာတွေမှာ ပိုမိုပါဝင်လာဖို ဘာတွေလုပ်ဆောင်သင့်တယ် လို အကြံပြုချင်ပါသလဲ။
အမျိုးသမီးတွေကိုယ်တိုင်ပဲ ကိုယ့်ကိုကိုယ်ယုံကြည်မှုရှိဖို့လိုအပ်တယ်။ ငါလည်းလုပ်နိုင်တယ်။ အကယ်၍ လုပ်ခွင့် မပေးရင်တောင် လုပ်ကြည့်မယ်ဆိုတဲ့ သတ္တိမျိုး စိန်ခေါ်ရဲမှုမျိုး။ အဲ့အတွက် အမျိုးသမီးတွေကလည်း ပြည့်ဝဖို့ လိုတယ်။ ကိုယ့်ကိုကိုယ် အရင်ပြောင်းလဲဖို့ လိုအပ်ပါတယ်။ ကိုယ့်ကိုကိုယ် ယုံကြည်ချက်ရှိရှိနဲ့ တာဝန်ယူစိတ်ရှိရှိနဲ့ အမျိုးသားတွေကိုပဲဖြစ်ဖြစ် အမျိုးသမီးကိုပဲဖြစ်ဖြစ် စိန်ခေါ်ရဲရမယ်။
အဲ့အတွက်လည်း အရည်အချင်းပြည့်ဝဖို့ ကြိုးစားသင့်တယ်။ ပြီးတော့ လက်တွဲခေါ်သင့်တယ်။ အကယ်၍ ကိုယ့်ပတ်ဝန်းကျင်မှာ ယုံကြည်လောက်စရာ အမျိုးသမီးတွေ့ခဲ့တယ်ဆိုရင် ကိုယ်ကသတ္တိရှိရှိနဲ့ သူ့ရဲ့ဦးဆောင်မှုနောက်ကို လိုက်သင့် တယ်။ အမျိုးသမီး ခေါင်းဆောင်ရဲ့နောက်ကိုလိုက်ဖို့ကို အမျိုးသမီးကိုယ်တိုင်သတ္တိမရှိနေတာလည်း ဒါလည်း မဖြစ်သင့်တဲ့အထဲမှာ ပါတယ်။
အချုပ်အနေနဲ့ဆိုရင် အမျိုးသမီးတွေကိုယ်တိုင်ကြိုးစားရမယ်၊ အရည်အချင်း ရှိအောင်လည်းဖြည့်ရမယ်၊ လက်တွဲခေါ်ရမယ်၊ အမြင်ကျယ်ဖို့လည်း လိုတယ်၊ အတွေးအခေါ်ဟောင်းတွေ စွန့်ပစ်ရမယ်၊ သတ္တိရှိရမယ်၊ အမျိုးသားတွေကို စည်းရုံးနိုင်ရမယ်။ ဒါလည်း သိပ်ကိုအရေးကြီးတယ်။ ငါတို့ဟာ ယုံကြည်လို့ရသူတွေဆိုတာ အမျိုးသားတွေ သိဖို့ လိုပါတယ်။
၇။ တခြားဖြည့်စွက်ပြောချင်တာရှိရင်ပြောပေးပါဦး။
ကျား၊မတန်းတူရေးလို့ပြောတဲ့အခါ အများစုကအထင်အမြင်လွဲတာလေးတွေရှိတယ်။ တချို့သော အမျိုးသား တွေရော၊ အမျိုးသမီးတွေရောက ဒီလိုတန်းတူရေးလို့ ပြောတဲ့အခါကျရင် သူတို့ကငါ့တို့ကိုကျောသွားချင်တာ လားဆိုတဲ့ အတွေးရှိနေတဲ့အမျိုးသားတွေလည်း ရှိတယ်။ တချို့အမျိုးသမီးတွေကလည်း ငါတို့က အမျိုးသား တွေထက် ပိုသာလွန်ဖို့ ဒီအရေးကိုလုပ်တယ်လို့ မှားယွင်းတဲ့အစွဲတွေ ရှိကြတယ်။ အမှန်တော့ အမျိုးသမီးတွေ က အခြေအနေအရ အဆက်ဆက်မှာ တဆင့်နိမ့် ဆက်ဆံခံခဲ့ရတဲ့အပေါ်မှာ တန်းတူရပ်တည်ဖို့ ကြိုးစားတာ ဖြစ်ပါတယ်။ သူတို့အပေါ်ကနေ ကျောပြီးရပ်ဖို့မဟုတ်ဘူးဆိုတာကို သေသေချာချာ နားလည်သင့်ပါတယ်။ နားလည်မှုမလွဲဖို့လည်း လိုအပ်တယ်။
အမျိုးသားတွေကိုလည်း စည်းရုံးဖို့ လိုအပ်တယ်။ သူတို့က ကိုယ့်ကို လက်တွဲခေါ်ဖို့ ပြောတာမဟုတ်ဘူး။ သူတို့ကို ပါဝါတဆင့်မြှင့်ပေးတာ မဟုတ်ဘူး။ ငါတို့က level တန်းတူသွား ချင်တာ ဘာကြောင့်ဆိုတာကို သူတို့ကိုနားလည်အောင်စည်းရုံးနိုင်ရမယ်။ အဲ့ဒီစွမ်းရှည်လည်း အမျိုးသမီးမှာ ရှိသင့်ပါတယ်။ ငါတို့ပိုသာသွားအောင် လုပ်မယ်ဆိုတဲ့ဟာမျိုးတော့ မဖြစ်သင့်ပါဘူး။
“အမျိုးသားတွေကိုလည်း စည်းရုံးဖို့ လိုအပ်တယ်။ ငါတို့က level တန်းတူသွား ချင်တာ ဘာကြောင့်ဆိုတာကို သူတို့ကိုနားလည်အောင်စည်းရုံးနိုင်ရမယ်”
အမျိုးသမီးအသံ အမျိုးသမီးအားမာန် စာစဉ် (၄) ကို အောက်ပါလင့်ခ်မှာ ဝင်ရောက်ပြီး ဖတ်ရှုနိုင်ပါပြီ။
https://drive.google.com/file/d/1f-_wechUEdOGmJdkvswVAWYQ7WKpDwYW/view?usp=sharing
#politicsforwomenmyanmar
#whatishappeninginmyamar
#Advocacy
#politics
#media